Gebruikerstip 13 (Februari 2002)


Veilig(er) surfen

Deze keer een tip over een veel besproken en veel benoemd onderwerp. Veilig surfen is duidelijk een "issue". Zowel de vele computerbladen als nu ook de overheid besteden veel tijd aan het voorlichten omtrent veilig surfen. Helaas blijven de tips vaak vaag, dus bij deze een artikel met alleen praktische tips. Dit artikel is onderverdeeld in drie delen; te weten: veilig e-mailen, veilig surfen en tenslotte veilig bestanden uitwisselen en downloaden. Maar eerst wat algemene informatie over het opbouwen van een veilige verbinding met internet.

Er zijn meerdere manieren om een verbinding met internet aan te leggen. Allereerst is er natuurlijk de inbelverbinding, waarbij u met uw modem uw internet provider belt en daarna aan de slag kan. Deze verbinding hoeft verder in principe niet beveiligd te worden, immers u weet waar u naartoe belt en u bent maar tijdelijk "on-line". Het voordeel van dit tijdelijk on-line zijn is dat u voor hackers moeilijker te bereiken bent en bovendien minder interessant omdat ze maar tijdelijk kunnen proberen op uw computer te komen. Bovendien weten ze nooit wanneer u on-line bent en is het dus voor hun vaak de moeite niet om uw pc te kraken. Bij een vaste internet verbinding zoals bijvoorbeeld een (tv)kabelverbinding, ADSL of zelfs nog snellere verbinding die continu open staat is de kans op een inbraak echter zeker niet denkbeeldig. U moet zich hier dus zeker tegen wapenen. Dit kan bijvoorbeeld met een zogenaamde "Firewall" in combinatie met een anti-virus pakket. Een computer heeft op internet over het algemeen een zogenaamd IP-adres (bijvoorbeeld: 100.10.9.8) en dat adres bevat meerdere deuren, de zogenaamde "poorten" van uw pc. Deze poorten zijn het probleem, uw pc heeft er namelijk zeer veel! (65000!!) deze poorten zijn ervoor om de verschillende datastromen voor bijvoorbeeld uw internetbrowser of uw e-mail programma naar de juiste plaats te sturen. Uw browser zit bijvoorbeeld achter poort 80 (dus 100.10.9.8:80 is dan het adres waarnaar de gegevens gestuurd worden) voor e-mail is dit poort 25 (100.10.9.8:25). Maar aangezien er zoveel poorten zijn, waar niet altijd een programma achter zit, kunnen deze poorten worden gebruikt door anderen om met uw pc aan de slag te gaan. Een firewall zorgt ervoor dat in principe al deze poorten dicht zitten, op degenen na die u gebruikt. Door gebruik te maken van een firewall in combinatie met een anti-virus pakket bent u al voor het grootste deel beveiligd tegen inbraakpogingen en virussen die vanaf het internet uw pc op willen. Voor een goed anti-virus pakket of firewall moet u maar eens rondkijken op internet, er zijn er velen, sommigen gratis, anderen betaald, u moet ze maar gewoon uitproberen om te zien welke u het beste bevalt.

E-mail is de laatste jaren de grootste bron van virussen. En hoewel er zeer vaak bij de melding van een nieuw virus wordt verteld hoeveel miljarden schade dit nieuwe virus wel niet heeft veroorzaakt, schijnen er toch maar weinig mensen bereid te zijn hier iets aan te doen! En dat terwijl de oplossing voor dit probleem zeer eenvoudig is. De meeste virussen zijn zogenaamde "scripts", kleine bestandjes die via een versimpelde programmeertaal die in Windows zit zichzelf weten te verspreiden en bovendien uw systeem beschadigen. De beide acties zijn schadelijk: door de snelle verspreiding van het virus raken veel internet servers overbelast en daardoor worden ze trager of ze vallen zelfs geheel uit. Het gevolg hiervan is dat alles wat u op internet doet vele malen trager gaat of dat uw verbinding zelfs gewoon niet beschikbaar is. Op uw eigen pc heeft het tot gevolg dat uw computer vastloopt of dat er complete mappen met inhoud (lees: uw documenten) verdwijnen. De oplossing is echter, zoals gezegd, heel eenvoudig: Aangezien Outlook (en Outlook Express) de enige e-mail programma's zijn die de verspreiding van virussen zo makkelijk maken, hoeft u alleen maar een ander e-mail programma te gebruiken!!! Dat heeft nog het bijkomende voordeel dat vrijwel alle andere e-mail pakketten, in tegenstelling tot outlook, zeer weinig kosten of zelfs geheel gratis zijn! Een paar goede pakketten die zeker het proberen waard zijn zijn: Mozilla, Eudora of Pegasus mail. Op software sites zoals tucows kunt u nog legio andere e-mail pakketten vinden.

Ook browsers kunnen gevoelig zijn voor virussen. Het gaat hierbij vooral om de zogenaamde "java-virussen". Deze virussen doen in feite hetzelfde als de eerder genoemde scriptvirussen. De snelste manier om hier geheel vanaf te zijn is simpelweg java uit te schakelen. Dit is waarschijnlijk echter niet zo handig, aangezien veel websites gebruik maken van java-scripts. Het is daarom slimmer om een javascript niet zomaar te laten inlezen, maar het programma zo in te stellen dat het u eerst vraagt of het javascript ingelezen mag worden en alleen javascripts die van de site komen waar u naar kijkt te laten uitvoeren. Echter, helaas, geldt ook hier weer dat u een boel ellende buiten de deur kunt houden door gebruik te maken van een andere browser dan Internet Explorer. Andere goede browsers zijn bijvoorbeeld Mozilla en Opera.
Er zijn echter nog meer ergernissen, zoals de altijd en overal openklappende reclamevensters en plaatjes. Deze zijn bijna niet te vermijden, ze zijn echter wel voor een deel weg te filteren door gebruik te maken van een programma als bijvoorbeeld "Webwasher". Een ander vervelend fenomeen op internet is het zogenaamde "cookie". En nee, dit is niet zo lekker als het klinkt! Een cookie is een klein bestandje dat sommige websites op uw pc plaatsen om zo bijvoorbeeld uit te vinden hoe vaak u op die site komt, waar u nog meer naar toe gaat, hoe u heet. Niet alle cookies zijn echter alleen maar een, voor u nutteloos, harde schijfruimte verbruikend gegeven, sommige sites, bijvoorbeeld winkelsites gebruiken cookies ook om bij te houden wat u wilt kopen. Helaas echter zijn de meeste cookies dus niet lekker! U kunt zelf kijken hoeveel cookies uw pc op dit moment bevat! Ga daarvoor bij Internet Explorer naar de map \windows\cookies, ga voor netscape of Mozilla naar de optie "edit", "preferences", "advanced" en "cookies". De cookies die u vindt kunt u zonder meer weggooien. Het is verstandig om uw browser zo in te stellen dat deze niet per definitie alle cookies accepteert en om ook in te stellen dat de cookies na iedere surfsessie vanzelf worden verwijderd.

Deze laatste alinea gaat over andere programma's zoals bijvoorbeeld peer-to-peer programma's en "adware". Peer to peer programma's, zoals "bearshare", "Kazaa" of "Morpheus" bevatten meestal zogenaamde "spyware" waarmee wordt bijgehouden waar u op internet allemaal naartoe gaat en soms zelfs welke programma's u allemaal op uw computer heeft staan. Om dit te doen maakt de software gebruik van een poort in uw pc (dus: een poort voor uitwisselen van bestanden en een andere voor het verzenden van gegevens over u naar de eigen server). Met een firewall is ook dit probleem redelijk te controleren, maar niet verholpen! Programma's die gratis zijn, zijn steeds vaker "adware", dit houdt in dat het programma tijdens gebruik voortdurend reclame plaatjes laat zien op uw scherm. Dit is een manier voor een programmeur om toch geld te verdienen met het gratis ter beschikking gestelde programma. Adware is niet schadelijk, maar het kan wel irritant zijn! Er zijn echter ook varianten van adware die ook gebruik maken van spyware. Wilt u weten of een pakket ook gebruik maakt van spyware? Kijk dan naar de gebruikers overeenkomst! Helaas is de enige remedie tegen adware het gebruik van de betaalde versie van het programma of het gebruik van een ander programma dat dezelfde taak vervult maar geen gebruik maakt van adware.
Zoals gezegd is bij dit alles een anti-virus pakket zeer aan te bevelen. Mocht er namelijk toch een virus weten binnen te dringen op uw systeem, dan heeft u dat meteen door. Hierdoor krijgt het virus geen kans om schade aan te brengen aan uw pc. En een bijkomend feit is dat het gewoon goede "netiquette" is om geen virussen te verspreiden! (u trakteert uw vrienden toch ook niet op een bedorven maaltijd, met alle gevolgen van dien?) Helaas is het echter op dit moment nog steeds zo dat de meeste mensen totaal niets doet om de verspreiding van virussen en aanverwante problemen tegen te gaan (als u mij niet gelooft wil ik u wel een keer een logbestand van onze server toesturen, dan kunt u zien hoeveel mensen er een virus hebben en het ook verspreiden!).


Mocht u nog vragen hebben over dit onderwerp dan kunt u ons natuurlijk altijd mailen, veel surfplezier!



home