In december heb ik al
aangekondigd dat het dit keer niet over technische details zou gaan, maar dat
dit een opinie stuk zou worden. Het is dus zeer goed mogelijk dat u het absoluut
niet met mij eens bent. Dit stuk gaat over verschillende zaken uit verschillende
delen van de industrie, maar die hebben in feite zeer veel met elkaar te maken.
De stelling in deze zal zijn: Open Source is een keuze die de keuzemogelijkheden
vergroot, terwijl de keuze voor een standaard die gesteld is door een enkel
bedrijf of door een conglomeraat van bedrijven, de keuze mogelijkheden juist
beperken of zelfs geheel onmogelijk maken.
Laat ik maar meteen met de deur, en een voorbeeld, in huis vallen. Zoals u misschien
weet, heeft iedereen het recht om voor eigen gebruik een copie te maken van
producten die u koopt. Dit geldt voor boeken, muziek cd's, maar ook voor data
cd's. De regels voor data cd's zijn in deze al enigszins onduidelijk, neem als
voorbeeld maar eens een computerspel op cd en probeer dat te copieren.... Dit
is omdat men in een land als de VS een uitzonderingswet heeft voor digitale
media, geheten de "Digital Millenium Copyright Act" (zie voor meer
hierover ook de pagina
van N. Ferguson). Echter, volgens Europese wetgeving mag u nog steeds van
alles een copie maken voor eigen gebruik, het is daarom ook des te verbazingwekkender
dat geen enkele consumentenorganisatie hiertegen een procedure is begonnen!
Deze "apathische houding" zou de zaak nog wel eens snel kunnen verergeren:
Ook op audio-gebied begint het concept "beveiliging" nu door te dringen.
Er komen op dit moment steeds meer audio cd's op de markt die beveiligd zijn
tegen afspelen in cdrom spelers (dus: afspelen in de pc). Hiermee wil men het
maken van roofcopieen met behulp van de cdbrander tegen gaan. Dit is niet alleen
een schending van uw rechten als consument, u kunt immers geen copie voor eigen
gebruik meer maken, maar het heeft ook nog eens als vervelend bij-effect dat
veel gewone audio cdspelers deze cd's niet eens kunnen afspelen! Dit is weer
eens zo'n geval van een middel dat erger is dan de kwaal, en wat vervelender
is voor de fabrikant: dit zou juist wel eens een averechts effect kunnen hebben,
immers om naar je gekochte cd te luisteren, zal je wel een copie moeten maken!
En dan nu een overstap naar de digitale wereld. Ook hier speelt hetzelfde probleem:
de fabrikant probeert z'n product te beschermen door het te beveiligen en zo
min mogelijk te vertellen over hoe z'n product werkt. De problemen die hierdoor
ontstaan voor u, de consument mogen duidelijk zijn: U kunt uw net gekochte product
niet aan de praat krijgen door de strikte beveiliging en u kunt geen copie voor
eigen gebruik maken! En dan het probleem als u het door u gekochte product wel
geinstalleerd hebt, maar het steeds direct bij het opstarten of bij het gebruik
van die scanner of muis weer vastloopt. Denk niet dat u veel gedaan krijgt van
de fabrikant, immers daarvoor zouden ze veel te veel van de structuur van hun
product moeten prijsgeven en daar doen ze liever niet aan. U zult als "oplossing"
in dit soort gevallen dan ook een respons krijgen in de trant van: "u kunt
maar beter een andere scanner kopen". Maar dat is natuurlijk geen oplossing,
dat is u, als consument met de rommel laten zitten.
Dit type probleem is in de wereld van het besturings systeem al langer aan de
gang. Een voorbeeld hiervan, wat niet direct voor u als consument geldt, maar
bijvoorbeeld wel voor de systeembeheerder bij u op de zaak (als u er een heeft,
een systeembeheerder), is dat het voor hem vrijwel onmogelijk is om een apparaat
dat niet-Microsoft gelieerd is te koppelen aan uw bedrijfsnetwerk dat volledig
op Microsoft producten draait. En in het geval zoals zich op dit moment voordoet
dat toch veel bedrijven willen overstappen naar een ander besturingssysteem,
omdat ze geen Windows XP willen, blijkt dat vrijwel onmogelijk zonder in een
keer het gehele systeem om te gooien. En dat is dan ook de reden dat veel bedrijven
uiteindelijk toch maar zullen overstappen op Windows XP. En zo kan Microsoft
z'n marktaandeel behouden... wat zegt u? Oneigenlijk en niet ethisch? Dat klopt,
maar het moge duidelijk zijn dat niemand hier iets aan doet!!! Kunt u er zelf
iets aan doen? Natuurlijk! Stap over op een besturingssysteem van een ander,
zowel thuis als op het werk.
En dan is er in het geval van Microsoft nog het probleem "virus".
Het is inderdaad allemaal waar: De Microsoft software, beheerst het grootste
deel van de markt, in de klasse besturingssystemen zelfs meer dan 95%. Dus als
je een destructief virus wilt schrijven, dan kan je het beste een virus maken
dat een Microsoft product gebruikt om zich te verspreiden. En dan is er nog
een bijkomend probleem: Er zitten zoveel gaten in de besturingssystemen dat
het haast ondoenlijk is voor het bedrijf om alle gaten te dichten, daarom kan
het gebeuren dat sommige gaten meer dan een half jaar of langer bekend zijn
voordat Microsoft er een fix voor heeft. En dan is het nog maar de vraag of
de gebruikers deze fixes ook op hun computer zetten.... Veel kwalijker is het
echter dat, onder andere Microsoft, wil voorkomen dat mensen op de hoogte zijn
van dit soort lekken, Microsoft en consorten proberen verspreiding van kennis
over veiligheidslekken te voorkomen, onder andere door wetgeving (DMCA en opvolger
zie ook hiervoor N.
Ferguson, maar ook www.theregister.co.uk
over de bevindingen van de FBI omtrent Microsoft producten). Het gevolg hiervan
is niet dat de gaten in de systemen zich niet voordoen en ook niet dat ze niet
misbruikt worden door kwaadwillende individuen, maar alleen dat u zich niet
kan wapenen tegen dit soort indringers.
Waarom is Open Source dan
wel een oplossing voor al dit soort problemen? Om te beginnen met het probleem
"virus": Er bestaan er weinig voor Open Source systemen, dus dat zal,
als het marktaandeel van Open Source toeneemt, ook toenemen. Het zal echter
NOOIT zover komen als nu met Microsoft het geval is. Waarom niet? Omdat Open
Source systemen zoals Linux van de grond af aan al veel veiliger zijn opgebouwd.
Ook het probleem met veiligheidslekken is onder bijvoorbeeld Linux vele malen
kleiner, doordat het systeem veel strikter omgaat met gebruikersrechten en niet
zomaar iedereen binnenlaat. Bovendien is bij Open Source software (de naam zegt
het al) de brontekst beschikbaar voor iedereen, dus als er een veiligheidsgat
gevonden en gepubliceerd wordt, is er over het algemeen binnen 4 uur al een
fix voor dat probleem.
Wat zegt u? Een helpdesk? Nee, inderdaad, een Open Source systeem bestaat uit
verschillende onderdelen en heeft geen helpdesk, maar als u een distributie
koopt bij een bedrijf als Red
Hat of Mandrake, dan
krijgt u, in het geval van Mandrake 60 dagen telefonische en e-mail ondersteuning
bij het standaard pakket, wilt u meer? Dat kan, dat kunt u gewoon bijkopen.
Tevens hebben vrijwel alle Open Source projecten een eigen website met informatie
over het betreffende product en daar kan je vrijwel altijd ook terecht met je
vragen en problemen. Dus wat betreft ondersteuning is het met Open Source echt
niet slecht gesteld. Het enige dat een probleem zou kunnen opleveren is het
feit dat domweg niet alle hardware ook ondersteund wordt onder Linux, maar die
situatie is intussen al snel aan het veranderen. Bovendien hoef je een distributie
als je hem koopt, maar een maal te kopen en daarna mag je het net zo vaak gebruiken,
copieren, installeren als je maar wilt!
Waarom betekent Open Source keus? Omdat het niets oplegt. De keuze in distributie,
type grafische schil, soort te gebruiken programma enz. Is allemaal vrij! De
broncode is ook beschikbaar, dus als je meent dat je iets gevonden hebt, maar
dat het beter kan, dan kan je het aanpassen aan je eigen wensen. En tenslotte:
Open Source werkt met internationale afspraken, afspraken die gemaakt zijn en
bekend zijn als omschreven "ISO-normen", en daar houden ze zich aan,
dus ze zijn volledig compatible met andere programma's die zich aan de norm
houden. Wat zegt u? Uw Internet Explorer geeft een pagina wel goed weer en een
andere browser niet? Dat kan kloppen, Microsoft houdt zich namelijk zeer vaak
niet aan de ISO normen, maar "verbouwt" dezen zodanig dat alleen Microsoft
producten er mee om kunnen gaan. Om kort te gaan, wilt u echte keuze hebben?
Dan moet u zelf ook keuzes maken! Dit stuk is gebaseerd op feiten, maar de conclusie
is een mening, en de mening van de schrijver dezes is dan ook dat wij, als consumenten,
fabrikanten duidelijk moeten maken dat wij degenen zijn die hier vertellen wat
we wel en niet willen hebben en niet de fabrikanten.
Tenslotte nog even een opmerking over het volgende: Het Europese parlement is
op dit moment bezig met de vraag of software gepatenteerd mag worden. Bedrijven
zouden dat graag zien, maar zoals in de VS als is gebleken, waar software patenten
zijn toegestaan, kan dit leiden tot zeer vreemde situaties waar bedrijven elkaar
vervolgen voor de vraag wie de rechten heeft van een bepaald concept. Dit leidt
niet tot innovatie, maar tot pogingen om zoveel mogelijk geld te maken met ideeen
die een bedrijf als eerste weet te laten patenteren. Een bijkomend probleem
is dat hierdoor de concepten achter de Open Source software wel eens in een
klap gepatenteerd zouden kunnen worden door een bedrijf, waardoor het gegeven
Open Source dus ineens niet meer bestaat! Velen menen dus dat het software patent
geen goede zaak is en daarom zijn ze een actie begonnen. Bent u het met ze eens,
of wilt u hier meer over weten? Kijk dan op
http://petition.eurolinux.org.
Reacties zijn van harte welkom, ons e-mail adres: info@passys.nl